Nooit gelanceerde coronabarometer moet al herdacht worden: “Anders riskeer je een derde golf te creëren”

De forse coronamaatregelen in ons land beginnen een bescheiden effect te sorteren, zo leren de cijfers. “Het virus begint wat minder te circuleren, de ziekenhuisopnames zijn naar een plafond aan het gaan”, ziet ook minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A). 

Dan duikt onmiddellijk de vraag op: wanneer zijn de cijfers goed genoeg om weer min of meer normaal te kunnen leven? Daarover is nog niet meer duidelijkheid. “We gaan dit nog lang moeten volhouden”, denkt Vandenbroucke. “De circulatie van het virus moet nog veel lager zijn voor je een veilige haven bereikt, het moet minstens 10 keer minder zijn.”

Een definitieve doelstelling wil Vandenbroucke nog niet geven. “Ik heb de opdracht gegeven aan de experten om dat te onderzoeken. Maar een veilige haven wil ook zeggen dat je teststrategie op punt staat, dat je contactopsporing goed werkt en dat mensen zich houden aan quarantainemaatregelen.”

Was dat niet wat die langverwachte, maar tot dusver nog niet gelanceerde “coronabarometer” beoogde: aangeven welke cijfers we moeten halen om de teugels te kunnen vieren? “We gaan dat idee van die barometer zeer grondig moeten herdenken”, zegt hij. “Die is bedacht op een moment dat we geloofden dat we rustig in stapjes konden versoepelen of verstrengen. Ik denk dat we geleerd hebben dat dat – helaas – te simpel is.”

Volgens Vandenbroucke moet de viruscirculatie nu zo snel mogelijk op een heel laag peil worden gebracht. “En dan moeten we al het mogelijke doen om een derde golf te vermijden. De barometer moet grondig worden herdacht op basis van die doelstellingen. We hebben een strategie nodig die het virus drastisch achteruit dringt en die vermijdt dat we nog eens in deze situatie terechtkomen.”

Een verkeerd begrepen en verkeerd gebruikte barometer kan alleen maar problemen veroorzaken, benadrukt hij. “Dat leidt tot een jojo, waarbij je bij een beetje beter weer minder kleren aantrekt en toch weer verkouden wordt. Je riskeert dus om onherroepelijk een derde golf te creëren en dat zou verschrikkelijk zijn.”

Herbeluister hier het gesprek met Frank Vandenbroucke in “De ochtend” op Radio 1:

Zeker is dat zo’n “barometer 2.0” er nog lang niet is. “En zodra dat wetenschappelijk op punt staat, moet er nog overleg komen met de regio’s”, weet Vandenbroucke. Biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven) heeft al vaker het richtcijfer van 50 besmettingen per dag genoemd als veilige grens, zo bevestigt hij nogmaals. 

(Lees verder onder de foto)

“Bij dat getal kan je heel goed de opvolging doen. Dan kan de contactopsporing heel zorgvuldig brandhaarden opvolgen. De machine kan daar dan heel rustig mee omgaan zonder dat die begint te kraken en dan is er voor de rest weinig viruscirculatie op het grondgebied. Bij 50 gevallen per dag kom je tot het nieuwe normaal: de maatregelen van afstand houden enzovoort zullen er dan nog wel zijn, maar dan heb je niet de situatie dat alles op slot is zoals vandaag.”

Volgens Molenberghs is dat wel haalbaar. Begin juni zaten we bijvoorbeeld rond de 80 gevallen per dag. “Een klein beetje doorduwen, dat maakt dat het wel realistisch is. Landen zoals Italië en Duitsland hebben het ons voorgedaan en hebben dat zelfs een stuk van de zomer kunnen volhouden.”