Tijdens de eerste en de tweede golf van de coronacrisis hadden (en hebben) de ziekenhuizen heel wat extra uitgaven. Het gaat dan bijvoorbeeld aan aanpassingen aan de infrastructuur om beveiligde ruimtes te maken, maar ook beschermingsmateriaal en overuren voor het personeel. Bovendien liggen veel COVID-19-patiënten op intensieve zorg, de afdeling die een ziekenhuis veel kost.
Tegelijk vallen veel inkomsten voor ziekenhuizen weg. Het aantal gewone consultaties zakte tijdens de eerste coronagolf naar 43 procent tegenover 2019. Het aantal opnames viel terug tot 59 procent. Dat weegt op de inkomsten uit erelonen, die de ziekenhuizen innen en waarna ze een stuk doorstorten naar de artsen. Ook de inkomsten uit geneesmiddelen, waarop ze doorgaans winst boeken, vallen daardoor fors terug. En ook lege parkings en lege cafetaria’s brengen niets in het laatje. “Het is vooral de terugval van gewone activiteiten die weegt op de resultaten”, zegt Veronique Goossens, hoofdeconoom van Belfius. “Die impact is veel groter dan de extra kosten die gemaakt zijn omwille van corona.”
Het is vooral de terugval van gewone activiteiten die weegt op de resultaten. Die impact is veel groter dan de extra kosten die gemaakt zijn omwille van corona
Opvallend is dat de tweede golf van COVID-19-besmettingen veel belastender is voor de ziekenhuizen dan de eerste golf in het voorjaar. Er zijn meer opnames en ook meer opnames op intensieve zorg. Belfius verwacht dat de omzet van de ziekenhuizen tijdens het voorjaar met 8 procent is gedaald. Voor het najaar, tijdens de huidige tweede golf, wordt de daling van de omzet en dus ook de financiële impact nog groter ingeschat.
Voor alle ziekenhuizen samen, algemene en universitaire, kan de rekening zwaar oplopen. Belfius verwacht dat het negatief resultaat dit jaar uitdiept tot 11,2 procent ten opzichte van de omzet. “Alle ziekenhuizen samen realiseren een omzet van om en bij de 20 miljard euro”, zegt Goossens. “Dit betekent een mogelijk verlies dit jaar van meer dan 2 miljard voor de volledige sector.” Vorig jaar boekten de ziekenhuizen nog een winst van 77 miljoen euro.
Voorschot
In een reactie herinnert minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A) eraan dat de ziekenhuizen, net om die financiële impact op te vangen, een voorschot kregen van 2 miljard euro. Vorige week donderdag is het Koninklijk Besluit gepubliceerd dat dit voorschot omzet in garanties en dat verduidelijkt op welke financiële tussenkomsten de ziekenhuizen kunnen rekenen om deze periode door te komen.
Het gaat in de eerste plaats om de meerkosten door COVID-19. Ten tweede garandeert het KB aan de ziekenhuizen de inkomsten die ze gemist hebben – onder meer uit de honoraria van de specialisten – en die nodig zijn om de continuïteit van het ziekenhuis te verzekeren. Tot slot zullen de bijkomende activiteiten van specialisten in het kader van COVID-19 ook vergoed worden, legt de SP.A-minister uit.
Hij kondigt voor de korte termijn nog twee initiatieven aan. Zo zullen de ziekenhuizen kunnen rekenen op enerzijds de misgelopen remgelden en anderzijds de misgelopen inkomsten op niet verzekerde patiënten. Tenslotte zal er ook voor de tweede golf een garantie komen dat de specialisten, inclusief de artsen-specialisten in opleiding, vergoed worden voor hun covidbeschikbaarheid.
