De coronacijfers in ons land blijven gestaag dalen, maar vooralsnog blijven de huidige lockdownmaatregelen behouden. Vrijdag zitten de verschillende regeringen van ons land opnieuw samen in het Overlegcomité. Vooral de handelsfederaties zien daarin een kans op voorzichtige versoepelingen, nu de “niet-essentiële” winkels al bijna vier weken de deuren hebben moeten dichthouden, zo klinkt het onder meer in Het Nieuwsblad en Het Laatste Nieuws.
Het idee dat nu volop opgang maakt, is het winkelen op afspraak: je kiest online of telefonisch een tijdsslot en kunt dan met de nodige afstand, in een rustig winkelpand je aankopen doen, eventueel zelfs met persoonlijke ondersteuning.
Dromen van december
Of het nu handelsfederatie Comeos is, ondernemersorganisatie Unizo, de federatie van modewinkels ModeUnie, de BouwUnie of meubelhandelfederatie Navem: overal wordt dat winkelen op afspraak genoemd als een soort heilige graal voor december.
“Dit wordt het minimum minimorum dat vrijdag moet worden aangekondigd”, vindt Danny Van Assche van Unizo. “December is voor de winkels de belangrijkste maand van het jaar. Maar met de afstandverkoop en afhaalmogelijkheden halen zij toch niet de omzet en dienstverlening die ze normaal halen. Daarom moet er snel iets gebeuren.”
(Lees verder onder de foto)
PDV
Isolde Delanghe van ModeUnie treedt hem bij: “Normaal gezien draait de modehandel in december een goeie 10 procent van onze jaaromzet. We zijn ook al de goede periode van de herfstvakantie kwijt. Als nu nog een stuk van december zou wegvallen, wordt het wel heel moeilijk.”
Daar komt nog eens bovenop dat winkelen in de buurlanden wel gewoon mogelijk is (of wordt op korte termijn). “De druk is enorm hoog”, benadrukt Van Assche. “We zien dat winkels in de ons omringende landen allemaal openen. We zien ook dat buitenlandse zaken beginnen te prospecteren bij ons: bijvoorbeeld meubelwinkels die Vlaamse klanten oproepen om in Nederland te komen kopen.”
Meubels kopen
Waar modehandelaars nog enigszins hun waren online aan de man of vrouw kunnen brengen, is dat wel bijzonder moeilijk voor pakweg meubelverkopers, autohandelaars of keuken- en badkamerwinkels. Volgens BouwUnie krijgt bijvoorbeeld de helft van de bouwbedrijven met een toonzaal minder opdrachten binnen, 10 procent dreigt op korte termijn in financiële moeilijkheden te komen.
Bijna niemand koopt een keuken of nieuwe badkamer online
“Bijna niemand koopt een keuken of nieuwe badkamer online”, stelt Jean-Pierre Waeytens van BouwUnie in een persbericht. “Daarvoor wil je in een toonzaal naar voorbeelden gaan kijken, wat nu niet mag. Het zijn vaak grote investeringen die klanten niet zomaar willen of kunnen online plaatsen.”
Tom Steenhoudt van meubelhandelfederatie Navem beaamt dat in een video-oproep aan de politiek: “Click & collect is gewoon niet voldoende. Consumenten willen meubelen, zien, voelen en proberen vooraleer te beslissen. Het gaat tenslotte over grotere budgetten.”
Grote massa vermijden
Dat winkelen op afspraak moet er dan ook zo snel mogelijk komen, klinkt het unisono. Liefst al vanaf 1 december: “Want als we pas op 14 december mogen openen, vrezen we een volkstoeloop zoals we die zagen bij de aankondiging van de verstrengde maatregelen”, stelt Delanghe. “We zitten dan anderhalve week voor Kerstmis. Dat betekent dat heel wat mensen nog pakjes zullen willen scoren. Als we open mogen op 1 december, spreiden we de consumenten en geven we iedereen de kans om veel meer gespreid cadeaus te kopen. Zo vermijden we de grote massa.”
Te snel heropenen, is een risico. Een sluiting zoals deze moet de laatste zijn, tussen nu en de komst van het vaccin
Unizo gaat ervan uit dat dat veilig kan. “De verantwoordelijkheid daarvoor ligt uiteraard bij de handelaars voor wat er binnen in de winkel gebeurt.” Bij Navem stellen ze bijvoorbeeld voor om een duidelijk afsprakenregister bij te houden en slechts 1 bubbel per 250 vierkante meter toe te laten.
Maar Unizo denkt ook dat lokale overheden opnieuw een rol kunnen spelen om zo’n heropening mogelijk te maken. “Er is een belangrijke taak weggelegd voor steden en gemeenten om dat ook veilig te kunnen organiseren op straat. Dat was in mei ook zo, maar intussen is dat allemaal wat verwaterd.”
Winkelen op afspraak in december: hoe haalbaar is dat?
De boodschap van de handelaars is klaar en duidelijk. Maar is het idee ook haalbaar? Hallo, biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt en KU Leuven)? “Het is begrijpelijk, zeker in dit seizoen, maar we moeten voorzichtig zijn. De cijfers dalen, maar er is een heel groot verschil met de opening van de winkels in mei, toen we met zowat 100 gevallen per dag zaten.”
Toch veegt hij de piste niet volledig van tafel. “Als we dan toch heropenen, moet het zo ordelijk en georganiseerd mogelijk verlopen. We moeten “crowding” (te veel volk op een plaats, red.) en stampvolle trams en bussen vermijden, zoals bij dat winkelweekend vóór de lockdown. Dan kan zoiets als ‘op afspraak winkelen’ de zaken beter stroomlijnen.”
Molenberghs noemt het daarom een goede zaak “dat er nu goed wordt nagedacht over zulke strikte protocollen, om open te gaan op de meest veilige manier”. “Dat is een heel goede ingesteldheid.”
Over de eis om dat begin december al te doen, heeft hij wel wat bedenkingen. “Het Overlegcomité moet die afweging maken. Maar je moet goed beseffen dat als je iets langer wacht, je meer garantie hebt om het nadien niet opnieuw te moeten sluiten. Te snel heropenen, is een risico. Een sluiting zoals deze moet de laatste zijn, tussen nu en de komst van het vaccin.”
